ในยุคที่พลังงานสะอาดกำลังเป็นที่ต้องการ อุปกรณ์อย่าง “อินเวอร์เตอร์” กำลังเข้ามามีบทบาทสำคัญในชีวิตประจำวันของเรามากขึ้น แต่หลายคนอาจยังไม่เข้าใจว่า อินเวอร์เตอร์ คืออะไร และทำหน้าที่อะไรในระบบดซล่าเซลล์ บทความนี้จะพาคุณไปไขข้อข้องใจเกี่ยวกับอินเวอร์เตอร์ ตั้งแต่หลักการทำงาน ประโยชน์ ไปจนถึงเทคโนโลยีที่น่าสนใจ เพื่อให้คุณเข้าใจถึงความสำคัญของอุปกรณ์ชิ้นนี้ และสามารถเลือกใช้อินเวอร์เตอร์ได้อย่างเหมาะสมกับความต้องการของคุณ

     แผงโซล่าเซลล์และอินเวอร์เตอร์ทำงานร่วมกันเป็นทีม โดยแผงโซล่าเซลล์ทำหน้าที่ผลิตพลังงานไฟฟ้า และอินเวอร์เตอร์ทำหน้าที่แปลงและควบคุมพลังงานนั้นให้สามารถใช้งานได้จริง ประสิทธิภาพของระบบโซล่าเซลล์โดยรวมขึ้นอยู่กับการทำงานร่วมกันของทั้งสององค์ประกอบนี้ ระบบโซล่าเซลล์ที่ต้องการอินเวอร์เตอร์คือระบบที่ต้องการนำไฟฟ้าที่ผลิตได้ไปใช้กับเครื่องใช้ไฟฟ้าทั่วไปภายในบ้านหรืออาคาร ซึ่งโดยส่วนใหญ่จะเป็นระบบ On-Grid และระบบ Hybrid

1. ระบบ On-Grid : เป็นระบบที่เชื่อมต่อกับระบบไฟฟ้าของการไฟฟ้า ทำให้สามารถขายไฟฟ้าส่วนเกินที่ผลิตได้กลับคืนให้กับการไฟฟ้าได้ ระบบนี้จำเป็นต้องมีอินเวอร์เตอร์เพื่อแปลงไฟฟ้ากระแสตรงจากแผงโซล่าเซลล์ให้เป็นไฟฟ้ากระแสสลับที่มีคุณภาพและความถี่ตรงตามมาตรฐานของการไฟฟ้า
2. ระบบ Off-Grid : เป็นระบบที่ไม่ได้เชื่อมต่อกับระบบไฟฟ้าของการไฟฟ้า มักใช้ในพื้นที่ห่างไกลที่ไม่มีไฟฟ้าเข้าถึง ระบบนี้สามารถเลือกได้ว่าจะใช้อินเวอร์เตอร์หรือไม่ ขึ้นอยู่กับความต้องการใช้งาน
3. ระบบ Hybrid : เป็นระบบที่ผสมผสานระหว่างระบบ On-Grid และ Off-Grid ทำให้สามารถใช้งานได้ทั้งแบบเชื่อมต่อกับระบบไฟฟ้าและแบบแยกอิสระ ระบบนี้ก็จำเป็นต้องมีอินเวอร์เตอร์เช่นกัน เพื่อทำหน้าที่แปลงไฟฟ้าและจัดการการจ่ายไฟฟ้าให้เหมาะสมกับโหมดการใช้งาน

หากต้องการใช้เฉพาะเครื่องใช้ไฟฟ้าที่ใช้ไฟฟ้ากระแสตรง : ไม่จำเป็นต้องใช้อินเวอร์เตอร์

หากต้องการใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าทั่วไปที่ใช้ไฟฟ้ากระแสสลับ : จำเป็นต้องใช้อินเวอร์เตอร์

     แผงโซล่าเซลล์ผลิตไฟฟ้าออกมาเป็นไฟฟ้ากระแสตรง (DC) ซึ่งมีทิศทางการไหลของกระแสไฟฟ้าเพียงทิศทางเดียว ในขณะที่เครื่องใช้ไฟฟ้าส่วนใหญ่ในบ้านเรือนและอาคารทั่วไปถูกออกแบบมาให้ใช้ไฟฟ้ากระแสสลับ (AC) ซึ่งมีทิศทางการไหลของกระแสไฟฟ้าสลับไปมาด้วยความถี่ที่แน่นอน ด้วยเหตุนี้ จึงจำเป็นต้องมีการแปลงไฟฟ้ากระแสตรงจากแผงโซล่าเซลล์ให้เป็นไฟฟ้ากระแสสลับก่อนที่จะสามารถนำไปใช้กับเครื่องใช้ไฟฟ้าต่างๆ ได้อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ ซึ่งหน้าที่นี้เป็นของอินเวอร์เตอร์ (Inverter)

นอกจากการแปลงกระแสไฟฟ้าแล้ว อินเวอร์เตอร์ยังมีบทบาทสำคัญอื่นๆ ในระบบโซล่าเซลล์ เช่น

• การปรับแรงดันและความถี่ : อินเวอร์เตอร์จะทำหน้าที่ปรับแรงดันและความถี่ของไฟฟ้ากระแสสลับให้อยู่ในระดับที่เหมาะสมและปลอดภัยสำหรับเครื่องใช้ไฟฟ้า
• การตรวจสอบและควบคุม : อินเวอร์เตอร์จะตรวจสอบการทำงานของระบบโซล่าเซลล์และควบคุมการจ่ายไฟฟ้าให้มีประสิทธิภาพสูงสุด
• การเชื่อมต่อกับระบบไฟฟ้า : ในระบบ On-Grid อินเวอร์เตอร์จะทำหน้าที่เชื่อมต่อระบบโซล่าเซลล์กับระบบไฟฟ้าของการไฟฟ้า เพื่อให้สามารถขายไฟฟ้าส่วนเกินที่ผลิตได้กลับคืนให้กับการไฟฟ้า